Het antwoord is misschien logisch, ja zeker! En wat het verschil precies is, ga ik vandaag voor je uitzoeken.

Het Koninkrijk Nederland

Laten we beginnen met het koninkrijk. Nederland is een constitutionele monarchie. Dat betekent dat de positie van de koning in de Grondwet staat, ook wel ‘constitutie’ genoemd. Hierdoor is duidelijk welke rechten en plichten burgers hebben en welke macht de staat heeft. De koning, als staatshoofd kan niet zomaar de wet overtreden. (Al probeert hij dat wel eens, laatst nog met de verjaardag van zijn dochter tijdens de pandemie. maar ach hij is ook maar een mens. ?)

Onze democratie

Daarnaast is Nederland een parlementaire democratie. Democratie betekent dat het volk de macht heeft, dit gebeurt doordat elk individu boven de 18 jaar om de 4 jaar mag stemmen wie er in het parlement komt. Het parlement bestaat uit de Eerste en de Tweede Kamer. Een volksvertegenwoordiger is dus iemand die gekozen is door de bevolking om hen te vertegenwoordigen.

Naast tweede kamerleden zijn er ministers en staatssecretarissen. Deze worden na de tweede kamer verkiezingen uitgezocht tijdens de kabinetsformatie door de coalitiepartijen. Je weet wel, waar VVD, D66, CDA en CU nu 278 dagen over gedaan hebben, het langst in onze geschiedenis. Dan heb je nog de minister-president. De minister-president wordt in principe geleverd door de grootste partij, maar dat hoeft niet.

Vroeger kwam het vaker voor dat de minister-president uit een van de kleinere coalitiepartijen kwam. Maar nu is dat dus oes Mark Rutte.

De gemeenteraad

Okay, dus het enige wat wij als burgers kunnen doen is stemmen en dan bekijken zij het maar lekker in Den Haag voor de komende 4 jaar? NOPE, nu komt het leukste gedeelte. De gemeenteraad <3

In Nederland kiezen we dus zelf onze vertegenwoordigers. Wat de tweede kamerleden doen als het gaat over de algemene regels voor heel Nederland, doen de gemeenteraadsleden voor de specifieke regels van onze woonplaats. En dit is, in mijn ogen, waar de bewoners hun invloed kunnen uitoefenen. Niet alleen door te stemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen, die by the way 16 maart 2022 alweer zijn ? maar ook omdat dit natuurlijk een stuk toegankelijker is dan vertegenwoordigers uit de Tweede Kamer, als je ergens iets aan wilt veranderen.

Elke gemeente heeft een gemeenteraad, een burgemeester, en een college van burgemeester en wethouders. Een belangrijke taak van de gemeenteraad is om het college te controleren. Het aantal raadsleden binnen de gemeenteraad is afhankelijk van het aantal inwoners van de gemeente, in Emmen zijn dat er 39. De leden van een partij in de gemeenteraad vormen tezamen een fractie met als belangrijkste woordvoerder de fractievoorzitter (Go Bernadette ?).

Wist je dat gemeenteraadsvergadering openbaar zijn? De Agenda wordt ruim van tevoren bekend gemaakt vaak ook via de plaatselijke krant en de website van de gemeenteraad. De Gemeenteraad is het hoogste orgaan van de gemeente en heeft drie belangrijke taken: 

  1. De Raad stelt in grote lijnen het beleid vast van de gemeente. Raadsleden moeten zich daarom bezighouden met de vraag hoe de gemeente er over een aantal jaren uit zou moeten zien. 
  2. De raad controleert of het college van burgemeester en wethouders haar bestuurstaken goed uitvoert. Past het beleid van het college binnen de lijnen die de raad heeft uitgezet? 
  3. En uiteraard is het de taak van raadsleden om de inwoners van de gemeente te vertegenwoordigen.

Daarom is het goed dat raadsleden veel met de inwoners praten. Ben jij ons bijvoorbeeld al tegengekomen op straat of in jouw wijk? Als GroenLinks gaan we vaker huis aan huizen. Dit doen we om de meningen van bewoners te vragen in bepaalde wijken om deze mee te nemen naar de gemeenteraad. Lekker bezig he? Al zeg ik het zelf ?

Het college

Dan nog even kort over het college van burgemeester en wethouders. Zij vormen het bestuur van de gemeente en zorgt daarnaast voor de voorbereiding van zaken waarover de Raad beslist en de uitvoering van raadsbesluiten. Na de verkiezingen gaan verschillende fracties die samen een meerderheid vormen met elkaar om tafel om te onderhandelen over de vorming van een college. Ook de wethouders worden door de gemeenteraad gekozen. Het wethouderschap is meestal een Voltijdbaan. Anders dan een gemeenteraadslid krijgt een wethouder daarom een salaris. Elke wethouder heeft een eigen taakgebied of portefeuille.

Last but not least, de burgemeester. De burgemeester is voorzitter van zowel het college van burgemeester en wethouders, als van de gemeenteraad. Als voorzitter van het college heeft de burgemeester stemrecht, maar als voorzitter van de gemeenteraad niet. Pff ingewikkeld he? ?De burgemeester is verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde en veiligheid in de gemeente. De benoeming van de burgemeester geld voor een periode van zes jaar. Hierna gaat de gemeenteraad bekijken of de burgemeester de afgelopen jaren zijn werk goed heeft gedaan. Dan kan hij opnieuw gekozen worden of word er iemand anders gezocht. De gemeenteraad kan de burgemeester echter niet ontslaan, dat kan alleen de kroon (de koning en de ministers).

Als je dacht dat dit alles was, zit je helaas mis. Er is namelijk ook nog een Provinciale Staten, waterschap en Europese verkiezingen. Hierover vertel ik je ook graag meer in een volgend artikel. Voor nu hoop ik dat het duidelijk is dat er echt wel een verschil zit tussen de lokale en de landelijke politiek. Den Haag is ver weg maar de gemeenteraad niet. 

Vragen?

Als jij nieuwsgierig bent naar naar een specifiek onderwerp of je hebt meer vragen naar aanleiding van deze blog, stuur ons een berichtje! Dan beantwoord ik die hopelijk binnenkort :)