In een artikel van Drenthe nieuws werd ‘wereldkundig’ gemaakt: ‘Er liggen energiebespaarboxen klaar voor inwoners van de gemeente Emmen’. Woningeigenaren en -huurders kunnen energiebespaarboxen voor hun woning verdienen ter waarde van €50,-.

De eerste bespaarboxen werden al op donderdag 13 januari uitgedeeld. Dat was ontzettend snel omdat de brief met de QR-code om de app EnergieKnip te installeren pas vanaf 10 januari verstuurd werd naar maar een gedeelte van de gemeente. Wij vinden hier wat van. 

Terwijl de eerste huishoudens van een bepaalde wijk of een paar wijken ervan mochten profiteren, hadden de meeste huishoudens nog geen brief ontvangen. Wat de gemeente valt te verwijten is dat er, onder andere, geen mogelijkheid is aangegeven om deze aanvraag te doen wanneer je minder kennis hebt van digitale applicaties of niet in het bezit bent van de apparaten die je daarvoor nodig hebt.

Landelijk schijnt zo’n 5% van de mensen niet in het bezit te zijn van een smartphone. Dat weet de beleidsmedewerker. Hij vergeet even dat ruim 2 miljoen mensen bijvoorbeeld geen Coronamelder konden downloaden omdat de telefoon te oud was. Dit is een bekend fenomeen en we zien dat de Gemeente deze fout vaker maakt. Er is tijd en ruimte geweest om hierop te anticiperen en oplossingen voor te bedenken tijdens de voorbereiding. Waarom is dit niet gebeurd en hoe vaak gaat de Gemeente nog dezelfde fout maken?

In de tweede week van verspreiding waren er andere dorpen/wijken aan de beurt. Al gauw hoorde je de klacht van de inwoners dat men er niet tussen kon komen. De app werkte traag en mensen moesten minimaal 24 uur wachten voordat zij beloond werden met punten en verder kon gaan. Daarbij kwam het verschil van verspreiding per wijk/dorp ook naar voren. 

De actie werd plots stopgezet terwijl er nog ruim twee weken besteed moesten worden aan het verspreiden van de brief. Ook deze verspreiding werd plotseling stilgezet. 20.000 huishoudens hebben de brief ontvangen en een kleine 30.000 heeft dus niet eens de kans gekregen om gebruik te maken van deze actie.

Bij GroenLinks Emmen komen er veel vragen naar boven. 

De subsidie van Den Haag/RREW die er mee gemoeid is steekt zo in elkaar dat je zonder ‘nevenkosten’ maar 3000 mensen een  energiebespaarbox kunt geven. Als de Gemeente Emmen iedereen een bespaarbox zou willen toekennen zouden ze 2,5 miljoen nodig hebben. Met het bedrag dat ter beschikking is gesteld zouden alle 49.000 huishoudens een box ter waarde van 3 euro (i.p.v. 50 euro) kunnen bemachtigen. De rekensom is dus scheef en wij snappen niet hoe hier overheen is gekeken.

Misschien kunnen de bedenkers ons uitleggen hoe de vork in de steel zit. Zoals het nu gegaan is heeft het merendeel van de huishoudens geen kans gekregen om een box te verkrijgen. De gemeente was zich ervan bewust dat de doelstelling niet behaald kon worden. Het getuigt van naïviteit wanneer we als reactie horen: ‘Ze waren volkomen verrast’. Ze zijn geschrokken van het feit dat er zo snel en massaal werd gereageerd. Men verdedigt zich door deze actie te vergelijken met de actie van vorig jaar. Van kansenongelijkheid was toen ook al sprake omdat deze actie alleen toegankelijk was voor woningeigenaren. Het potje was toen €900.000,- en daar werd weinig gebruik van gemaakt. Misschien kan dit geld alsnog gebruikt worden en dan nadat iedereen de brief heeft ontvangen?

In de toekomst gaat men nog vaker gebruik maken van deze app. Daarom moet de QR-code bewaard worden, dit staat onderaan de brief die men heeft gekregen. Wij vinden dat dit niet duidelijk genoeg is aangegeven en er is wordt niet aangegeven om wat voor acties dit gaat. 

Men zegt dat men geen gegevens van de bewoner heeft. Direct klopt dat, indirect niet. Het is namelijk wel huis- en wijkgebonden. Ben je de code kwijt dan kun je terecht bij energie@emmen.nl waarbij je je gegevens doorgeeft. Dus heb je hier toch wel te maken met een vorm van persoonsgegevens die bekend zijn. Het kan zijn dat we hierin te achterdochtig zijn maar het is nooit verkeerd om hier vragen over te stellen. Persoonsgegevens moeten goed en veilig worden bewaard en aan ons ook de taak om daarop toe te zien. De huishoudens die nu nog geen brief hebben ontvangen hebben op dit moment dus nog geen QR-code, die zij in de toekomst blijkbaar nog weer nodig hebben. Hoe wordt dit opgelost?

GroenLinks Emmen heeft er een bittere nasmaak aan overgehouden. Het lijkt op de actie in Groningen. Huiseigenaren stonden daar massaal in de rij voor subsidie Aardbevingsgebied en van tevoren wist men dat er te weinig subsidie beschikbaar zou zijn. 

De kansenongelijkheid, slechte voorbereiding en het gebrek aan transparante communicatie over/van deze actie in Emmen is beneden peil.  Wij denken dat deze gang van zaken het vertrouwen in de politiek alleen maar meer beschadigt.  Het moet anders.