GroenLinks heeft echter nog meer punten in de begroting waar het niet mee eens is.
Deze zijn echter niet uitgesproken tijdens de begrotingsvergadering van maandag 5
november 2012.

 

Voorzitter, wij staan hier als raadsfracties vandaag in een enigszins merkwaardige positie. Merkwaardig omdat vandaag er een nieuw kabinet beëdigt wordt. Komende weken zal dit kabinet haar plannen door de Staten-Generaal proberen te loodsen. Voor ons als raadsfracties maakt dat het lastig om een adequate reactie te geven op de begroting, wetende dat waarschijnlijk veel overhoop gehaald gaat worden door Den Haag. Ons inziens had het ook verstandiger geleken om de begrotingsbesprekingen in ieder geval een twee weken uit te stellen zodat we als Raadsfracties hadden kunnen zien wat de contouren van het nieuwe beleid gaat worden.

Voorzitter. GroenLinks zal zich in haar bijdrage beperken tot een aantal programmapunten te weten sport, cultuur onderwijs, openbaar vervoer en milieu. Dit omdat wij van mening zijn dat er op de overige programma-onderdelen veel opmerkingen en constateringen van de andere partijen zijn die wij delen. Het heeft dan geen zin om dat te gaan herhalen.

Begrotingen zijn een gestolde weergave van keuzes. Keuzes die de raad heeft gemaakt en keuze’s die het College maakt. Vorig jaar heeft GroenLinks tijdens de begrotingsbesprekingen  een pleidooi gehouden om een start te maken met het opwaarderen van de spoorlijn Emmen- Zwolle. GroenLinks gaf toen aan dat volledig dubbelspoor niet het uitgangspunt hoeft te zijn, slimmere oplossingen, zoals passeervakken wél. Uitgangspunt moest worden: meer treinen per uur en minder vertraging.  Die discussie is afgelopen jaar traag op gang gekomen. Het doet ons deugd dat het College dit nu expliciet heeft opgenomen in de begroting en in haar beleid. Wel veroorzaakte een opmerking bij ons een gefronste wenkbrauw en dat is de opmerking op pagina 68 waarin het College verklaart dat de gemeente bij de provincie erop aan blijft dringen op de gedeeltelijke baanverdubbeling bij Emmen-zuid. Die discussie is pas laat in dit jaar op gang gekomen. dus wij begrijpen het woord ‘blijven‘ in deze zin niet, zeker in relatie tot onze bijdrage van vorig jaar. Toen bleef het in de beantwoording stil over dit onderwerp.

Programma 8 Sport en Cultuur

Het verbaast GroenLinks dat dit programmapunt niet in het bezuinigingsboek voorkomt terwijl er volgens het boek van vorig jaar vele bezuinigingen op dit gebied door zouden lopen t/m 2015.  Moeten wij hieruit concluderen dat dit College dit jaar op deze punten niet meer bezuinigt? Voor ons als fractie is dat dus erg lastig te controleren.

Voorzitter, voor wat betreft de Jeugd in Emmen is het 5 voor 12. De gemeente Emmen is een gemeente waar de sportdeelname van kinderen gestimuleerd dient te worden. In vergelijking met andere gemeenten is de sportdeelname significant lager. Slechts 71 procent van de 11 en 12 jarigen is lid van een sportvereniging tegenover 82 procent in de rest van Drenthe. Mede daardoor heeft een groot gedeelte van de jeugd last van overgewicht; ruim 11 procent van de 11 en 12 jarigen is te zwaar; provinciewijd is dat 7 procent. (bron: GGD Drenthe, Jeugdonderzoek 2004).

Het aanstellen van 18 combinatiefunctionarissen is een goede zaak, voor ons een begin. Kinderen moet verleid worden om te sporten, sporten is niet alleen gezond, sporten maakt ook slim! Dat is uit diverse wetenschappelijke studies gebleken.  We hadden in deze begroting een hoger ambitieniveau verwacht, want als we  in de begroting kijken naar het onderdeel sportstimulering dan zien we op pagina 78 dat het College daar weliswaar niet op bespaart, maar echt investeren is het ook niet.

Niet alleen sport maakt slim, ook cultuur maakt slim. Kinderen die met cultuur op jonge leeftijd in aanraking komen doen het over het algemeen beter op school en later in de maatschappij. Voorzitter, op dit punt zakte ons enthousiasme tot een dieptepunt. Slechts 3 cultuurcoaches, 1 cultuurkoppelaar en een cultuuraanjager waarvoor de subsidie eind 2012 zelfs verdwijnt.

Voorzitter, het College komt in de begroting op dit punt niet verder dan dat er ‘onderzocht‘ moet worden welke meerwaarde er kan ontstaan voor deze 4 overgebleven mensen. Dat meneer de voorzitter, beschouwt GroenLinks als een punt van diepe armoede. Moet de Gemeente werkelijk nu gaan onderzoeken? Dat behoort toch allang en breed bekend te zijn!

Wij staan op plek 50,  wij zijn de minst aantrekkelijke gemeente om in te wonen en dus om in te werken. Het resultaat van een té eenzijdige focus op economische ontwikkelingen van dit College, en dat zien we helaas terug in de begroting. Cultuur maakt een stad aantrekkelijk; in Emmen is het echter een sluitpost op de begroting Sterker nog, van de G25 bungelt Emmen troosteloos op plek 22 als het gaat om uitgaven voor cultuur. Alleen Zoetermeer, Ede en den Bosch doen het slechter.  En dan gaan we in 2013 ook nog eens 9 procent bezuinigen op cultuur.  (noot: ten opzichte van 2009)

Zo staan we, ik garandeer het u,  wederom op plek 50 of 49. Daar durf ik een goede fles wijn op te zetten. Durft het College het aan om ons in ieder geval naar de middenmoot te brengen? 5 van de 25 gemeenten in de G25 doen dat wél; die investeren juist. Investeer dan in meer cultuur, ik durf de uit weddenschap aan te gaan. Met 6 wethouders zullen die 6 flessen wijn een gevoelige terugval opleveren in mijn koopkracht volgend jaar als ik het verlies.

Ons enthousiasme voor deze begroting was al op een nulpunt aangeland en toen moesten we nog het programmaonderdeel verkeer en vervoer lezen. Voorzitter, dat gedeelte hangt letterlijk van tegeltjes-wijsheden en open deuren aan elkaar. De binnenstad voetgangersvriendelijk maken is zo’n open deur. Of ‘modaliteiten’ op elkaar afstemmen, mooi scrabble-woord overigens. En dan de klapper: het aantal verkeersslachtoffers terugbrengen met 50 procent.

Dat, meneer de voorzitter is een volkomen onrealistisch en onhaalbaar doel. Uit cijfers blijkt dat het aantal verkeersslachtoffers zich min of meer binnen een bandbreedte van 5 procent stabiliseert. Dan is 50 procent minder onrealistisch!!

Wél weten we dat vorige jaar onder fietsers het aantal dodelijke verkeersslachtoffers het sterkst steeg. Het aantal slachtoffers nam toe met 23 % (van 162 naar 200, en dat is landelijk). We zouden dan hiervoor aandacht mogen verwachten in de begroting.  Meer aandacht en het daarbijbehorende budget voor fietsers-veiligheid. Niets. Nada. Noppes.

En dan toch roepen dat je het aantal verkeersslachtoffers met 50 procent wil verminderen. En hoe wil het Collega dat gaan doen? In de begroting staat verontschuldigend op pagina 68 dat er door bezuinigingen bij de politie geen betrouwbare gegevens meer zijn m.b.t.. het aantal ongevallen in Emmen. Voorzitter, met dergelijke constateringen is 50 procent minder slachtoffers een pijnlijke mission impossible.

Over het programmaonderdeel milieu, meneer de voorzitter, raakten we zelfs in een depressie. Het College koketteert hier zelfs met private initiatieven zoals in de Monden, alsof het haar verdienste is En dan hebben we het over zonne-energie. Die doelstelling wordt dus niet door het College ingevuld! Prachtig dat het College noemt dat Educohof ‘helpt’. Maar  eigen initiatieven op dit gebied heeft het College niet, en doet het College niet. Hetzelfde geldt voor windenergie. Ook hier leunt het College nadrukkelijk achterover en valt terug op rijksoverheidverplichtingen. Het is ook veelzeggend dat het onderdel milieu in deze begroting is ondergebracht bij Bouwen en Wonen. Milieu is begrotingstechnisch een stiefkindje bij dit College. Geen enkel punt nieuw beleid. O..wacht ... ik bio-based economy. Maar dat staat onder een heel ander hoofdstuk in deze begroting en heeft slechts raakvlakken met milieu. Het gaat het College vooral om de banen die dat oplevert.  Dit gedeelte van de begroting krijgt van GroenLinks een dikke, maar dan ook werkelijk een hele dikke onvoldoende.

Voorzitter, ik spring heerlijk heen en weer in de begroting. Onderwijs. Wat ons opvalt is dat daar het thema krimp ontbreekt in de begroting en de beleidsvoornemens. Wel kunnen we uit het onderwijsvolume afleiden dat de investeringskosten de komende jaren zullen groeien van 3,5 miljoen naar 10 miljoen. Dat is een kleine verdrievoudiging.  Voorzitter, het is ons onduidelijk waar deze stijging op dit punt vandaan komt en hoe verhoudt zich dat tot de krimp?

GroenLinks heeft ook zo zijn zorgen over de verschuiving van de verantwoordelijkheid van de jeugdzorg. Dit betekent een extra taak voor de gemeente die ook invloed heeft op het begrip passend onderwijs. We mogen de bewoordingen in de begroting op dit gebied zien als ‘defensief’. Verklaarbaar. Niemand weet op dit moment nog wat er exact op ons afkomt. WE vragen de wethouder dan ook om ons als raad als het gaat om de kosten en de ontwikkelingen daarin zo scherp mogelijk op de hoogte te houden. Wij zijn er niet gerust op dat de financiële dekking die we als gemeente krijgen voldoende is. Dan is actie richting Den Haag voor de fracties een noodzaak.

Voorzitter, ik kan niet eindigen zonder het WMO-beleid. Ook programmapunt 10 “Zorg en Welzijn” komen we niet in het bezuinigingsboek tegen. Niet dat er niet bezuinigd wordt. Nee, als we het boek van vorig jaar erbij pakken dan zien we dat vele bezuinigen doorlopen tot 2015. Van de cijfers die je dan wél krijgt mag je toch uitgaan dat ze kloppen. De rekenaars onder ons kwamen al snel op verschillen uit die er niet om logen. Als het college niet wat nauwkeuriger wordt kan de gemeente nog een zware pijp roken. Als de gemeente formulieren uitgeeft voor aanbestedingen mogen we er toch wel van uitgaan dat ze foutloos zijn en beter in elkaar zitten. Fouten in een stuk komen zo amateuristisch over.

Het WMO-beleid in dit stuk is in lijn met de eerder genomen raadsbeslissing. Voorzitter, vorig jaar tijdens de begrotingsbesprekingen noemde GroenLinks fractie het al ordinaire bezuinigingen, overgoten met een zogenaamd sociaal sausje. Bezuinigingen worden verpakt in flauwekulomschrijvingen als ‘eigen kracht’ en ‘zelfredzaamheid’.

Een jaar later komen we tot de conclusie dat er niet veel veranderd is.  Voor ons blijft het onverteerbaar dat honderden banen in Emmen verloren gaan. Voor ons blijft het onverteerbaar dat we niet die keuzes maken als Raad die degene die onze hulp het hardst nodig hebben te helpen. Wat ons betreft kunnen er een flink aantal posten versobert worden om op deze manier geld vrij te maken voor de WMO. Dat kan, voorzitter, en zelfs vrij eenvoudig. Waar een wil is, is een weg. Afgaande op de fait acompli komen wij tot de conclusie dat de wil er niet is bij dit College.

Ik noem bijvoorbeeld het schrappen van Citymarketing. Een eenvoudige bezuiniging die de Emmenaren niet zullen missen. Of wat dacht u over het feit dat de Gemeente Emmen nog altijd riant ten opzichte van vergelijkbare gemeenten zoals Ede en Venlo in de ambtenaren zit?  We kunnen door enige tientallen ambtenaren af te laten vloeien eenvoudig miljoenen besparen. Of de ambtelijk ondersteuning van het College als punt?

Het punt inhuur van derden is gemakkelijk naar beneden te brengen; andere gemeenten doen dit al. Door promovendi en HBO-stagaires in te schakelen. Dat scheelt enorm in de kosten en we creëren stage/leerplaatsen voor jongeren om hun kennis toe te passen! Bij andere gemeenten heeft dit tot significante besparingen geleid op deze kostenpost. Als we daar een ‘aanvalsplan’ van maken is er zo 1 miljoen te bezuinigen.

Voorzitter, waar een wil is, is een weg. Die wil, als we de begroting doorlezen ontbreekt er het komend jaar bij dit College.

Tot zover de bijdrage van GroenLinks in eerste termijn.